Glosariusz

kubagawel

Czyli nazewnictwo poszczególnych elementów związanych z fechtunkiem w szkole niemieckiej.

[link widoczny dla zalogowanych]

kubagawel

Abnehmen odjęcie
Zestaw technik polegających na zsunięciu własnej głowni z miecza przeciwnika i uderzenie po jej drugiej stronie.

Absetzen odsunięcie
Zestaw technik, które zmieniają trajektorię ataku przeciwnika (pchnięcia lub uderzenia), jednocześnie go trafiając.

Ansetzen nasadzenie
Pchnięcie. W naukach Liechtenauera wymieniane są pchnięcia górne (obere Ansetzen) i pchnięcia dolne (untere Ansetzen). Każde pchnięcie można wykonać w dowolne otwarcie.

Alber, Olber głupiec
Jedna z czterech postaw długiego miecza wymienionych w naukach Johannesa Liechtenauera; sztych miecza wymierzony jest w ziemię przed szermierzem, miecz trzymany jest w wyciągniętych rękach.

Binden zwarcie
Moment, w którym spotykają się głownie mieczy.

Bloßen, Blößen, plosen otwarcia
Jedna z kluczowych koncepcji taktycznych zawartych w naukach Johannesa Liechtenauera, podział ciała ludzkiego na cztery części wzdłuż linii pionowej dzielącej ciało na pół oraz na wysokości pasa

Bloßfechten walka bez zbroi
Walka z przeciwnikiem nieopancerzonym lub lekko opancerzonym; używane też na określenie walki długim mieczem opisanej przez Johannesa Liechtenauera.

Degen sztylet
Jeden z podstawowych rodzajów broni w średniowieczu; przeważnie przeznaczony do pchnięć

Fülen, Fühlen wyczucie nacisku
Kluczowa koncepcja dla szermierki mieczem, której celem jest odpowiednie wybranie techniki w zależności od nacisku, jaki przeciwnik wywiera swoim mieczem.

Harnischfechten walka w zbroi
Walka z przeciwnikiem całkowicie opancerzonym w zbroję płytową.

Hart twardy
Określenie na przeciwnika, który napiera głownią na naszą głownię.

Hau, Haw uderzenie
Jeden z trzech podstawowych rodzajów ataku mieczem.

Hengen zawieszenia
Pozycje miecza, w których sztych wymierzony jest w przeciwnika - górne zawieszenie u Johannesa Liechtenauera jest pokrewne postawie wołu, a dolne pługa.

Hut garda
Jedna z podstawowych koncepcji w walce długim mieczem, używane naprzemiennie z terminem postawa. Nie jest ona tożsama z terminem zasłona i oznacza pozycję, w której znajduje się szermierz na początku lub w trakcie walki.

Indes, In des, Inndes jednocześnie
Koncepcja taktyczna opisująca działanie jednoczesne z działaniem przeciwnika albo analogicznie do fühlen, wybór odpowiedniej techniki w momencie zderzenia mieczy.

Kampffechten walka pojedynkowa
Termin używany w odniesieniu do niemieckich ordaliów. Dwaj walczący odziani są w pełne zbroje i walczą w szrankach przy pomocy włóczni, tarczy, miecza i sztyletu.

Kron korona
Jedna z drugorzędnych postaw szermierczych. Jelec trzymany jest przed twarzą, a sztych wymierzony jest w górę. Wymieniona w naukach Liechtenauera jako sposób obrony z postawy głupca przeciw uderzeniom górnym.

Kunst des Fechtens sztuka fechtunku
Niemiecka nazwa na średniowieczne sztuki walki jako takie.

Kurtze Schneide krótkie ostrze
Dla osoby stojącej w postawie prawego pługa jest to ostrze zwrócone w stronę osoby trzymającej miecz, wykorzystywane przy niektórych uderzeniach, np. Zwerchau.

Lange Schneide długie ostrze
Dla osoby stojącej w postawie prawego pługa jest to ostrze zwrócone w stronę przeciwnika, przeważnie wykorzystywane do uderzania.

Langen Ort długi sztych
Drugorzędna postawa szermiercza. Ręce są prawie wyprostowane, a sztych wymierzony w przeciwnika. Naturalne zakończenie dolnych pchnięć.

Langes Swert, Langes Schwert długi miecz
Forma miecza charakteryzująca się długą głownią (pow. 80 cm) i rękojeścią przeznaczoną do chwytu oburącz.

Leger postawa
Jedna z podstawowych koncepcji w walce długim mieczem, używane naprzemiennie z terminem garda.

Merkverse wersety
Nauki mistrzów przekazywane były pod postacią wierszy, żeby łatwiej je było zapamiętać; pierwsze znane nam wersety pochodzą od mistrza Johannesa Liechtenauera.

Messer nóż, tasak
Powszechna w średniowieczu broń klas niższych, często jednosieczna z lekko zakrzywioną głownią, posiadająca oprawę nożową.

Nach po
Kluczowa koncepcja taktyczna niemieckich sztuk walki. Oznacza zarówno czas wykonania techniki, jak i zasadę defensywną - wykorzystanie kontrataku po ataku przeciwnika.

Nebenhut postawa bliska
Drugorzędna postawa, występuje jedynie w traktacie Sigmunda Ringecka jako dodatek do nauk Johannesa Liechtenauera. Jej opis nie jest do końca jasny.

Oberhau, Oberhaw uderzenie górne
Jeden z dwóch podstawowych rodzajów uderzeń stosowanych w walce długim mieczem.

Ochs wół
Jedna z czterech postaw długiego miecza wymienionych w naukach Johannesa Liechtenauera; określenie używane też do oznaczenia górnych otwarć.

Ort sztych
Część miecza wykorzystywana do pchnięć.

Pflug pług
Jedna z czterech postaw długiego miecza wymienionych w naukach Johannesa Liechtenauera.; Mecz trzymany jest nad kolanem, ze sztychem skierowanym w przeciwnika. Dolne zawieszenie. Określenie używane też do oznaczenia dolnych otwarć.

Ringen zapasy
System walki wręcz zawierający mocowania, uderzenia, kopnięcia, dźwignie i łamania.

Ringen am Swert zapasy na mieczu
Określenie technik przechodzenia od zwarcia do zapasów - rzutów, odebrania miecza itp.

Roßfechten walka konna
Nazwa nadana walce z konia.

Schnitt cięcie
Krojący ruch miecza, jeden z trzech rodzajów ataku.

Schranckhut, Schrankhut postawa płotu Drugorzędna postawa w naukach Liechtenauera. Miecz ustawiony jest ze sztychem do dołu, a rękojeść znajduje się przed szermierzem. Opisana w sekcji dotyczącej uderzenia krzywego.

Schwech część słaba
Słaba część miecza, od połowy głowni do sztychu, gdzie szermierz może przyłożyć najmniejszą siłę.

Swert, Schwert miecz
Broń sieczna, przeważnie tym terminem określało się miecze przeznaczone do walki jedną ręką.

Swertnehmen, Schwertnehmen odebranie miecza Zestaw technik pozwalających szermierzowi odebrać przeciwnikowi broń.

Sprechfenster rozmównica
Koncepcja taktyczna i postawa u Johannesa Liechtenauera. Szermierz niepewny działań przeciwnika powinien dążyć do powiązania mieczy i stamtąd próbować wykonać własne akcje.

Starck część silna
Część miecza od rękojeści do połowy głowni, gdzie szermierz może przyłożyć większą siłę.

Stich sztych
Jeden z trzech rodzajów ataku mieczem albo część miecza do tego wykorzystywana

Unterhau, Unterhaw uderzenie dolne
Jeden z dwóch podstawowych rodzajów uderzeń stosowanych w walce długim mieczem.

Versetzen przełamanie, odsunięcie, zbicie, parowanie Dowolne uderzenie zmieniające kierunek lub przechwytujące cios przeciwnika. Także jedno z czterech sekretnych uderzeń przełamujących postawy opisane w wersach Johannesa Liechtenauera. Termin ten oznacza również w niektórych traktatach po prostu "obronę"

Vom Tag, Vom Dach z dachu
Jedna z czterech postaw długiego miecza wymienionych w naukach Johannesa Liechtenauera; miecz trzymany jest na prawym ramieniu lub nad głową.

Vor przed
Kluczowa koncepcja taktyczna, określająca zarówno czas wykonania akcji szermierczej, jak i zasdę ofensywną - atakowanie przeciwnika w celu uniemożliwienia mu zadania ciosu.

Weich miękki
Określenie przeciwnika, który nie wywiera nacisku na ostrze.

Winden zawinięcia
Zestaw technik stosowanych po zwarciu polegających na obróceniu miecza tak, aby uzyskać kontrolę nad głownią przeciwnika

kubagawel

MISTRZOWSKIE (SEKRETNE) UDERZENIA

Verbogen haue sekretne uderzenia
Takie uderzenia, które jednocześnie chronią szermierza i ranią jego przeciwnika;.Johannes Liechtenauer wymienia ich pięć: gniewne, skrzywione, krzyżowe, spojrzenia, ciemiena.

Meisterhau, Meisterhaw mistrzowskie uderzenie
Określenie nadane przez Joachima Meyera na sekretne uderzenia Johannesa Liechtenauera.

Zornhau, Zornhaw gniewne uderzenie
Pierwsze z mistrzowskich uderzeń wymienionych w naukach Johannesa Liechtenauera, proste ukośne uderzenie górne.

Krumphau, Krumphaw krzywe uderzenie
Drugie z sekretnych uderzeń zamieszczonych w naukach Johannesa Liechtenauera. Wykonywane krótkim bądź długim ostrzem w zależności od przekazu, często wymierzone w ręce.

Zwerchau, Zwerchhau, Twerchaw
uderzenie poprzeczne Trzecie z sekretnych uderzeń wymienionych w naukach Johannesa Liechtenauera. Poziome uderzenie wykonywane na prawą stronę krótkim, a na lewą długim ostrzem; jest również przełamaniem postawy Vom Tag

Schielhau uderzenie spojrzenia Czwarte z pięciu sekretnych uderzeń wymienionych w naukach Johannesa Liechteanuera. Uderzenie górne, zadawane krótkim ostrzem w ramię albo twarz.

Scheitelhau uderzenie ciemienia
Piąte sekretne uderzenie wymienione w naukach Johannesa Liechtenauera. Pionowe uderzenie górne, wykonywane przez wyrzut miecza do przodu, bez zamachu, wymierzone w ciemię przeciwnika.